کد مطلب:1193 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:432
نمـاز قضـا
مسأله 1379 ـ كسی كه نماز واجب خود را در وقت آن نخوانده باید قضای آنرا بجا آورد، اگر چه در تمام وقت نماز خواب مانده یا به واسطه مستی یا بیهوشی كه به اختیار خودش بوده نماز نخوانده باشد، ولی نمازهای یومیه ای را كه زن در حال حیض یا نفاس نخوانده، قضا ندارد.
مسأله 1380 ـ اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازی را كه خوانده باطل بوده، باید قضای آنرا بخواند.
مسأله 1381 ـ كسی كه نماز قضا دارد، باید در خواندن آن كوتاهی نكند ولی واجب نیست فوراً آنرا بجا آورد.
مسأله 1382 ـ كسی كه نماز قضا دارد می تواند نماز مستحبی بخواند.
مسأله 1383 ـ اگر انسان احتمال دهد كه نماز قضائی دارد یا نمازهائی را كه خوانده صحیح نبوده، مستحب است احتیاطاً قضای آنها را بجا آورد.
مسأله 1384 ـ قضای نمازهای یومیه كه در اداء آنها ترتیب شرط است مثل ظهر و عصر از یك روز و مغرب و عشا از یك شب باید به ترتیب خوانده شود و در غیر آنها بنابر احتیاط استحبابی كه تركش سزاوار نیست مراعات ترتیب را نماید.
مسأله 1385 ـ اگر بخواهد قضای چند نماز غیر یومیه مانند نماز آیات را بخواند، یا مثلاًبخواهد قضای یك نماز یومیه و چند نماز غیر یومیه را بخواند، لازم نیست آنها را به ترتیب بجا آورد.
مسأله 1386 ـ اگر ترتیب نمازهائی را كه نخوانده فراموش كند، مستحب است طوری آنها را بخواند كه یقین كند به ترتیبی كه قضا شده بجا آورده است مثلاً اگر قضای یك نماز ظهر و یك نماز مغرب بر او واجب است و نمی داند كدام اول قضا شده، احتیاطاً باید اول یك نماز مغرب و بعد از آن یك نماز ظهر و دوباره نماز مغرب را بخواند، یا اول یك نماز ظهر و بعد از آن یك نماز مغرب و دوباره نماز ظهر را بخواند، تا یقین كند هر كدام را كه اول قضا شده اول خوانده است، ولی اگر نمازهائی كه ترتیب آنها را فراموش كرده به قدری زیاد باشد كه اگر بخواهد به ترتیب بخواند خیلی مشقت دارد بدون ترتیب بجا آورد.
مسأله 1387 ـ اگر نماز ظهر یك روز و نماز عصر روز دیگر یا دو نماز ظهر یا دو نماز عصر از او قضا شده و نمی داند كدام اول قضا شده است. چنانچه دو نماز چهار ركعتی بخواند به نیت اینكه اولی قضای نماز روز اول و دومی قضای نماز روز دوم باشد كافیست.
مسأله 1388 ـ اگر یك نماز ظهر و یك نماز عشا یا یك نماز عصر و یك نماز عشا از او قضا شود و نداند كدام اول قضا شده است مستحب است طوری آنها را بخواند كه یقین كند به ترتیب بجا آورده است، مثلاً اگر یك نماز ظهر و یك نماز عشا از او قضا شده و اوّلی آنها را نمی داند، باید اول یك نماز ظهر بعد یك نماز عشا دوباره یك نماز ظهر، یا اول یك نماز عشا بعد یك نماز ظهر، دوباره یك نماز عشا بخواند.
مسأله 1389 ـ كسی كه می داند یك نماز چهار ركعتی نخوانده ولی نمی داند ظهر است یا نماز عصر، اگر یك نماز چهار ركعتی به نیت قضای نمازی كه نخوانده بجا آورد كافیست.
مسأله 1390 ـ كسی كه پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده و نمی داند اولی آنها كدامست پنج نماز باید بجا آورد و اگر بخواهد ترتیب استحبابی را مراعات نماید باید نه نماز به ترتیب بخواند مثلاً از نماز صبح شروع كند و بعد از آنكه ظهر و عصر و مغرب و عشا را خواند دو مرتبه نماز صبح و ظهر و عصر و مغرب را بخواند، و اگر شش نماز پشت سر هم از او قضا شده و اولی آنها را نمی داند، باید ده نماز به ترتیب قضا كند، و همینطور برای هر یك نمازی كه به نمازهای قضای او اضافه می شود در صورتی كه پشت سر هم قضا شده باشد، باید یك نماز بر مقداری كه گفته شد اضافه نماید، مثلاً اگر هفت نماز او قضا شده و اولی آنها را نمی داند باید یازده نماز به ترتیب بجا آورد.
مسأله 1391 ـ كسی كه می داند نمازهای پنجگانه او هر كدام از یك روز قضا شده و ترتیب آنها را نمی داند، اگر بخواهد ترتیب استحبابی را مراعات نماید باید پنج شبانه روز نماز بخواند، و اگر شش نماز از شش روز از او قضا شده باید شش شبانه روز نماز بخواند، و همچنین برای هر نمازی كه به نمازهای قضای او اضافه شود، باید یك شبانه روز بیشتر بخواند تا یقین كند به ترتیبی كه قضا شده بجا آورده است، مثلاً اگر هفت نماز از هفت روز نخوانده باشد، باید هفت شبانه روز قضا نماید.
مسأله 1392 ـ كسی كه مثلاً چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند، مثلاً نمی داند كه سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنانچه مقدار كمتر را بخواند كافیست. ولی اگر شماره آنها را می دانسته و فراموش كرده، بنابر احتیاط واجب بلكه خالی از قوت نیست كه باید به قدری نماز بخواند كه یقین كند تمام آنها را خوانده است مثلاً اگر فراموش كرده كه چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد كه بیشتر از ده تا نبوده، احتیاطاً باید ده نماز صبح بخواند.
مسأله 1393 ـ كسی كه فقط یك نماز قضا از روزهای پیش دارد لازم نیست كه اول آنرا بخواند و بعد مشغول نماز آنروز شود. ولی اگر یك نماز یا بیشتر، از همانروز از او قضا شده، در صورتی كه ممكن باشد بنا بر احتیاط واجب باید نماز قضای آنروز را پیش از نماز اداء بخواند.
مسأله 1394 ـ اگر در بین نماز یادش بیاید كه یك نماز یا بیشتر از همانروز از او قضا شده، چنانچه وقت وسعت دارد و ممكن است نیت را به نماز قضا برگرداند، بنا بر احتیاط واجب باید نیت نماز قضا كند. مثلاً اگر در نماز ظهر پیش از تمام شدن ركعت دوم یادش بیاید كه نماز صبح آنروز قضا شده در صورتی كه وقت نماز ظهر تنگ نباشد، احتیاطاً باید نیت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو ركعتی تمام كند بعد نماز ظهر را بخواند، ولی اگر وقت تنگ است یا نمی تواند نیت را به نماز قضا برگرداند مثلاً در ركوع ركعت سوم نماز ظهر یادش بیاید كه نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نیت نماز صبح كند یك ركوع كه ركن است زیاد می شود، نباید نیت را به قضای صبح برگرداند.
مسأله 1395 ـ اگر از روزهای گذشته نمازهای قضا دارد و یك نماز یا بیشتر هم از همان روز از او قضا شده چنانچه برای قضای تمام آنها وقت ندارد، یا نمی خواهد همه را در آنروز بخواند، بنابر احتیاط واجب باید نماز قضای آن روز را پیش از نماز ادا بخواند ولی اگر می خواهد مراعات ترتیب استحبابی را نماید بعد از خواندن قضای نمازهای سابق دوباره نماز قضائی را كه در آن روز پیش از نماز ادا خوانده بجا آورد.
مسأله 1396 ـ تا انسان زنده است اگر چه از خواندن نماز قضاهای خود عاجز باشد. دیگری نمی تواند نمازهای او را قضا نماید.
مسأله 1397 ـ نماز قضا را با جماعت می شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا، و لازم نیست هر دو یك نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشكال ندارد.
مسأله 1398 ـ مستحب است بچه ممیز یعنی بچه ای كه خوب و بد را می فهمد به نماز خواندن و عبادتهای دیگر عادت دهند بلكه مستحب است او را به قضای نمازها هم وادار نمایند.
نماز قضای پدر كه بر پسر بزرگتر واجب است
مسأله 1399 ـ اگر پدر نماز و روزه خود را بجا نیاورده باشد، بر پسر بزرگتر واجب است كه بعد از مرگش بجا آورد، یا برای او اجیر بگیرد. ولی روزه ای را كه در سفر نگرفته، اگر چه نمی توانسته قضا كند، احتیاط واجب آنست كه پسر بزرگتر قضا نماید یا برای آن اجیر بگیرد. و نسبت به مادر دلیل معتبری بر وجوب قضای نماز و روزه بر پسر بزرگتر نداریم، لكن ترك احتیاط سزاوار نیست.
مسأله 1400 ـ اگر پسر بزرگتر شك دارد كه پدر و مادرش نماز و روزه قضا داشته اند یا نه، چیزی بر او واجب نیست.
مسأله 1401 ـ اگر پسر بزرگتر بداند كه پدرش نماز قضا داشته و شك كند كه بجا آورده یا نه، بنابر احتیاط واجب بلكه اقوی باید قضا نماید.
مسأله 1402 ـ اگر معلوم نباشد كه پسر بزرگتر كدام است قضای نماز و روزه پدر و مادر بر هیچ كدام از پسرها واجب نیست. ولی احتیاط مستحب آنست كه نماز و روزه آنان را بین خودشان قسمت كنند، یا برای انجام آن قرعه بزنند.
مسأله 1403 ـ اگر میت وصیت كرده باشد كه برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از آنكه اجیر، نماز و روزه او را بطور صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
مسأله 1404 ـ اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر و مادر را بخواند، باید به تكلیف خود عمل كند، مثلاً قضای نماز صبح و مغرب و عشاء مادرش را باید بلند بخواند.
مسأله 1405 ـ كسی كه خودش نماز و روزه قضا دارد، اگر نماز و روزه پدر و مادر هم بر او واجب شود، هر كدام را اول بجا آورد صحیح است.
مسأله 1406 ـ اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی كه بالغ شد یا عاقل گردید، باید نماز و روزه پدر را قضا نماید. و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد بر پسر دوم چیزی واجب نیست.
مسأله 1407 ـ اگر پسر بزرگتر پیش از آنكه نماز و روزه پدر یا مادر را قضا كند بمیرد بر پسر دوم چیزی نیست.
مسأله 1380 ـ اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازی را كه خوانده باطل بوده، باید قضای آنرا بخواند.
مسأله 1381 ـ كسی كه نماز قضا دارد، باید در خواندن آن كوتاهی نكند ولی واجب نیست فوراً آنرا بجا آورد.
مسأله 1382 ـ كسی كه نماز قضا دارد می تواند نماز مستحبی بخواند.
مسأله 1383 ـ اگر انسان احتمال دهد كه نماز قضائی دارد یا نمازهائی را كه خوانده صحیح نبوده، مستحب است احتیاطاً قضای آنها را بجا آورد.
مسأله 1384 ـ قضای نمازهای یومیه كه در اداء آنها ترتیب شرط است مثل ظهر و عصر از یك روز و مغرب و عشا از یك شب باید به ترتیب خوانده شود و در غیر آنها بنابر احتیاط استحبابی كه تركش سزاوار نیست مراعات ترتیب را نماید.
مسأله 1385 ـ اگر بخواهد قضای چند نماز غیر یومیه مانند نماز آیات را بخواند، یا مثلاًبخواهد قضای یك نماز یومیه و چند نماز غیر یومیه را بخواند، لازم نیست آنها را به ترتیب بجا آورد.
مسأله 1386 ـ اگر ترتیب نمازهائی را كه نخوانده فراموش كند، مستحب است طوری آنها را بخواند كه یقین كند به ترتیبی كه قضا شده بجا آورده است مثلاً اگر قضای یك نماز ظهر و یك نماز مغرب بر او واجب است و نمی داند كدام اول قضا شده، احتیاطاً باید اول یك نماز مغرب و بعد از آن یك نماز ظهر و دوباره نماز مغرب را بخواند، یا اول یك نماز ظهر و بعد از آن یك نماز مغرب و دوباره نماز ظهر را بخواند، تا یقین كند هر كدام را كه اول قضا شده اول خوانده است، ولی اگر نمازهائی كه ترتیب آنها را فراموش كرده به قدری زیاد باشد كه اگر بخواهد به ترتیب بخواند خیلی مشقت دارد بدون ترتیب بجا آورد.
مسأله 1387 ـ اگر نماز ظهر یك روز و نماز عصر روز دیگر یا دو نماز ظهر یا دو نماز عصر از او قضا شده و نمی داند كدام اول قضا شده است. چنانچه دو نماز چهار ركعتی بخواند به نیت اینكه اولی قضای نماز روز اول و دومی قضای نماز روز دوم باشد كافیست.
مسأله 1388 ـ اگر یك نماز ظهر و یك نماز عشا یا یك نماز عصر و یك نماز عشا از او قضا شود و نداند كدام اول قضا شده است مستحب است طوری آنها را بخواند كه یقین كند به ترتیب بجا آورده است، مثلاً اگر یك نماز ظهر و یك نماز عشا از او قضا شده و اوّلی آنها را نمی داند، باید اول یك نماز ظهر بعد یك نماز عشا دوباره یك نماز ظهر، یا اول یك نماز عشا بعد یك نماز ظهر، دوباره یك نماز عشا بخواند.
مسأله 1389 ـ كسی كه می داند یك نماز چهار ركعتی نخوانده ولی نمی داند ظهر است یا نماز عصر، اگر یك نماز چهار ركعتی به نیت قضای نمازی كه نخوانده بجا آورد كافیست.
مسأله 1390 ـ كسی كه پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده و نمی داند اولی آنها كدامست پنج نماز باید بجا آورد و اگر بخواهد ترتیب استحبابی را مراعات نماید باید نه نماز به ترتیب بخواند مثلاً از نماز صبح شروع كند و بعد از آنكه ظهر و عصر و مغرب و عشا را خواند دو مرتبه نماز صبح و ظهر و عصر و مغرب را بخواند، و اگر شش نماز پشت سر هم از او قضا شده و اولی آنها را نمی داند، باید ده نماز به ترتیب قضا كند، و همینطور برای هر یك نمازی كه به نمازهای قضای او اضافه می شود در صورتی كه پشت سر هم قضا شده باشد، باید یك نماز بر مقداری كه گفته شد اضافه نماید، مثلاً اگر هفت نماز او قضا شده و اولی آنها را نمی داند باید یازده نماز به ترتیب بجا آورد.
مسأله 1391 ـ كسی كه می داند نمازهای پنجگانه او هر كدام از یك روز قضا شده و ترتیب آنها را نمی داند، اگر بخواهد ترتیب استحبابی را مراعات نماید باید پنج شبانه روز نماز بخواند، و اگر شش نماز از شش روز از او قضا شده باید شش شبانه روز نماز بخواند، و همچنین برای هر نمازی كه به نمازهای قضای او اضافه شود، باید یك شبانه روز بیشتر بخواند تا یقین كند به ترتیبی كه قضا شده بجا آورده است، مثلاً اگر هفت نماز از هفت روز نخوانده باشد، باید هفت شبانه روز قضا نماید.
مسأله 1392 ـ كسی كه مثلاً چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمی داند، مثلاً نمی داند كه سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنانچه مقدار كمتر را بخواند كافیست. ولی اگر شماره آنها را می دانسته و فراموش كرده، بنابر احتیاط واجب بلكه خالی از قوت نیست كه باید به قدری نماز بخواند كه یقین كند تمام آنها را خوانده است مثلاً اگر فراموش كرده كه چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد كه بیشتر از ده تا نبوده، احتیاطاً باید ده نماز صبح بخواند.
مسأله 1393 ـ كسی كه فقط یك نماز قضا از روزهای پیش دارد لازم نیست كه اول آنرا بخواند و بعد مشغول نماز آنروز شود. ولی اگر یك نماز یا بیشتر، از همانروز از او قضا شده، در صورتی كه ممكن باشد بنا بر احتیاط واجب باید نماز قضای آنروز را پیش از نماز اداء بخواند.
مسأله 1394 ـ اگر در بین نماز یادش بیاید كه یك نماز یا بیشتر از همانروز از او قضا شده، چنانچه وقت وسعت دارد و ممكن است نیت را به نماز قضا برگرداند، بنا بر احتیاط واجب باید نیت نماز قضا كند. مثلاً اگر در نماز ظهر پیش از تمام شدن ركعت دوم یادش بیاید كه نماز صبح آنروز قضا شده در صورتی كه وقت نماز ظهر تنگ نباشد، احتیاطاً باید نیت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو ركعتی تمام كند بعد نماز ظهر را بخواند، ولی اگر وقت تنگ است یا نمی تواند نیت را به نماز قضا برگرداند مثلاً در ركوع ركعت سوم نماز ظهر یادش بیاید كه نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نیت نماز صبح كند یك ركوع كه ركن است زیاد می شود، نباید نیت را به قضای صبح برگرداند.
مسأله 1395 ـ اگر از روزهای گذشته نمازهای قضا دارد و یك نماز یا بیشتر هم از همان روز از او قضا شده چنانچه برای قضای تمام آنها وقت ندارد، یا نمی خواهد همه را در آنروز بخواند، بنابر احتیاط واجب باید نماز قضای آن روز را پیش از نماز ادا بخواند ولی اگر می خواهد مراعات ترتیب استحبابی را نماید بعد از خواندن قضای نمازهای سابق دوباره نماز قضائی را كه در آن روز پیش از نماز ادا خوانده بجا آورد.
مسأله 1396 ـ تا انسان زنده است اگر چه از خواندن نماز قضاهای خود عاجز باشد. دیگری نمی تواند نمازهای او را قضا نماید.
مسأله 1397 ـ نماز قضا را با جماعت می شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا، و لازم نیست هر دو یك نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند اشكال ندارد.
مسأله 1398 ـ مستحب است بچه ممیز یعنی بچه ای كه خوب و بد را می فهمد به نماز خواندن و عبادتهای دیگر عادت دهند بلكه مستحب است او را به قضای نمازها هم وادار نمایند.
نماز قضای پدر كه بر پسر بزرگتر واجب است
مسأله 1399 ـ اگر پدر نماز و روزه خود را بجا نیاورده باشد، بر پسر بزرگتر واجب است كه بعد از مرگش بجا آورد، یا برای او اجیر بگیرد. ولی روزه ای را كه در سفر نگرفته، اگر چه نمی توانسته قضا كند، احتیاط واجب آنست كه پسر بزرگتر قضا نماید یا برای آن اجیر بگیرد. و نسبت به مادر دلیل معتبری بر وجوب قضای نماز و روزه بر پسر بزرگتر نداریم، لكن ترك احتیاط سزاوار نیست.
مسأله 1400 ـ اگر پسر بزرگتر شك دارد كه پدر و مادرش نماز و روزه قضا داشته اند یا نه، چیزی بر او واجب نیست.
مسأله 1401 ـ اگر پسر بزرگتر بداند كه پدرش نماز قضا داشته و شك كند كه بجا آورده یا نه، بنابر احتیاط واجب بلكه اقوی باید قضا نماید.
مسأله 1402 ـ اگر معلوم نباشد كه پسر بزرگتر كدام است قضای نماز و روزه پدر و مادر بر هیچ كدام از پسرها واجب نیست. ولی احتیاط مستحب آنست كه نماز و روزه آنان را بین خودشان قسمت كنند، یا برای انجام آن قرعه بزنند.
مسأله 1403 ـ اگر میت وصیت كرده باشد كه برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از آنكه اجیر، نماز و روزه او را بطور صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
مسأله 1404 ـ اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر و مادر را بخواند، باید به تكلیف خود عمل كند، مثلاً قضای نماز صبح و مغرب و عشاء مادرش را باید بلند بخواند.
مسأله 1405 ـ كسی كه خودش نماز و روزه قضا دارد، اگر نماز و روزه پدر و مادر هم بر او واجب شود، هر كدام را اول بجا آورد صحیح است.
مسأله 1406 ـ اگر پسر بزرگتر موقع مرگ پدر یا مادر نابالغ یا دیوانه باشد، وقتی كه بالغ شد یا عاقل گردید، باید نماز و روزه پدر را قضا نماید. و چنانچه پیش از بالغ شدن یا عاقل شدن بمیرد بر پسر دوم چیزی واجب نیست.
مسأله 1407 ـ اگر پسر بزرگتر پیش از آنكه نماز و روزه پدر یا مادر را قضا كند بمیرد بر پسر دوم چیزی نیست.